ZWOLLE - In de toekomst is station Zwolle het groenste station van Nederland. Met het ontwerp van deze unieke brug komt die ambitie weer een stap dichterbij. De nieuwe brug wordt namelijk heel duurzaam gebouwd, er komt volop groen en er is zelfs plek voor water. In het ontwerp staat het gebruik en de beleving van Zwollenaren, bezoekers en reizigers voorop. De kracht zit in de ruimte óp de passerelle, als een ultieme straat van de stad. De S-vorm van ruim 127 meter lang en 10 meter breed versterkt deze speciale beleving. Nergens anders in Nederland is nog zo’n duurzame ‘straat’ over het spoor gemaakt. In Zwolle start in 2023 de bouw van de eerste duurzame straat over het Zwolse spoor.

Van idee tot ontwerp
Het ontwerp voor de unieke loopbrug over het spoor is nu klaar om voor te leggen aan de Zwolse gemeenteraad. Begin dit jaar stelde de raad al het zogenoemde ‘Beeldkwaliteitsplan Passerelle’ vast. Hierin staat op hoofdlijnen hoe de brug er uit komt te zien. De schetsen die er toen waren zijn gedeeld met de stad en diverse betrokkenen. De kijkers van het Spoorcafé vroegen bijvoorbeeld aandacht voor de toegankelijkheid en de veiligheid. Reacties uit de stad hebben geleid tot een aangescherpt ontwerp. Dat is nu klaar voor besluitvorming.

Belangrijke verbinding in het nieuwe Zwolse centrum
De bijzondere loopbrug wordt de verbinding tussen de oude binnenstad en de Spoorzone, het vernieuwde gebied aan de andere kant van het spoor dat volop in ontwikkeling is. Het is een belangrijke aanjager van de ontwikkeling van de Spoorzone. De passerelle brengt in feite twee werelden bij elkaar. De 19e eeuwse stad met singels, een parkachtig Stationsplein en monumentale bomen. En de zuidzijde van het station waar zich een nieuw stadsdeel ontwikkelt met bedrijven, onderwijs, cultuur en in de toekomst ook meer woningen. Met deze nieuwe verbinding kunnen bezoekers, zonder OV kaart, van de ene naar de andere kant van het centrumgebied. Zo is het spoor straks niet langer een barrière, maar een uitnodiging om het Zwolse centrum te ontdekken.

Bomen, struiken en water
De loopbrug krijgt de uitstraling van een opgetilde straat met veel groen zoals bomen, struiken en ook water. Hierdoor wordt het ook een prettige plek om te verblijven. De basis van de brug is hout. Er wordt alleen beton gebruikt voor de fundering. Dit geeft de passerelle een duurzame warme en vriendelijke uitstraling.

Goed voor mens en milieu
De brug zelf wordt ook duurzaam door te kiezen voor duurzame materialen zoals hout. En dat maakt het ontwerp extra uniek. In bijvoorbeeld Scandinavië en landen als Duitsland en Oostenrijk wordt al veel met hout gebouwd. En nu ook in Zwolle. Wethouder Anker: “Deze brug krijgt dus niet alleen een duurzame uitstraling. Het hout zorgt er voor dat de brug zelf ook ontzettend duurzaam is. Door te kiezen voor hout als bouwmateriaal zorgt deze brug voor veel minder CO2 uitstoot dan als we een ander materiaal zoals beton zouden gebruiken waarbij bij de productie ervan CO2 vrijkomt".

Water en kunst
Water krijgt ook een belangrijke plek op de passerelle. Niet alleen omdat het de beplanting moet voeden, maar ook als beleving. Bezoekers kunnen het water echt zien en aanraken. Zo loopt overtollig regenwater deels zichtbaar weg via een speciale goot. Ook komt er een speciaal waterkunstwerk op het hoogste punt van de brug. Het idee is om kunstenaars te vragen om van ‘de bron’ die nodig is om de beplanting water te geven een speciaal object te maken dat de beleving van de passerelle vergroot.

Snel oversteken of even ontspannen
Leuk detail is dat uit historie blijkt dat 100 jaar geleden op dezelfde plek als nu, ook een ‘passerelle’ was. “De nieuwe brug biedt iets unieks. Het wordt écht een opgetilde straat”, legt wethouder Anker enthousiast uit. “De wandelaar kan straks via verschillende paden over deze brug. Heb je haast dan neem je de snelle route om naar je bus of je werk- leerplek te lopen. Maar heb je meer tijd of wil je afspreken met iemand, dan zijn er ook fijne plekken waar je lekker kunt zitten of uit te kijken over het spoor. We houden uiteraard ook rekening met de (sociale) veiligheid. De brug wordt ook open en overzichtelijk ingericht en er komt goede verlichting voor de in de avond en nacht. Net als bij een echte straat.”

Landelijke overheid draagt bij
Voor gemeente Zwolle en ProRail was een duurzame brug een vereiste. ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stellen een subsidie beschikbaar van één miljoen euro. Deze heeft als doel het realiseren van klimaat neutrale en circulaire infrastructuur.

Daarnaast wordt de passerelle mede mogelijk gemaakt dankzij geld uit de RegioDeal. Dit is een bijdrage van het Rijk om de brede welvaart in de regio te stimuleren.

Ontwerpteam
Een ontwerpteam met daarin verschillende expertises heeft gewerkt aan de brug. Het ontwerpteam bestond uit medewerkers van gemeente Zwolle, ProRail, architectenbureau Karres en Brands, ingenieursbureau ipv Delft en Miebach, een ingenieursbureau uit Duitsland gespecialiseerd in houtbouw.

Vervolgstappen
Als de raad heeft ingestemd met het ontwerp voor de loopbrug over het spoor, volgt de aanbesteding voor de bouw. De constructie boven het spoor en de trappen worden door ProRail aanbesteed. De gemeente is verantwoordelijk voor de aanbesteding van de inrichting van de openbare ruimte op de brug. Dat wil zeggen, het groen, de bestrating en de bankjes.

De planning is dat in december 2022 het gebouw dat naast het stationsgebouw staat, gesloopt wordt. Op deze plek (aan de noordkant van het station) komen namelijk straks de trappen van de brug. De bouw van de passerelle kan dan starten in 2023.

Meer weten
Op 13 oktober staat het Spoorcafé in het teken van het ontwerp van de passerelle. Iedereen is dan van harte welkom.