Het Rijk vindt de aanpak van Berkum Energieneutraal uniek: in Berkum trekken inwoners namelijk zelf een groot deel van de verduurzaming van hun wijk. Door goed te luisteren en mee te denken in het project sluit de gemeente aan bij het tempo van de wijk. Deze kenmerken maken dat Berkum zich nu ook nationale proeftuin mag noemen: een voorbeeld voor anderen.
De subsidie is bedoeld om samen met Berkum Energieneutraal het traject naar een aardgasvrije en energieneutrale wijk te verbeteren en waar mogelijk versnellen. De bijdrage is bestemd voor de eerste stap: energiebesparing en het verduurzamen van de koopwoningen in de wijk. Binnenkort gaan 85 woningen, op vrijwillige basis, al collectief aan de slag met het verduurzamen van hun huis. De werkzaamheden worden gezamenlijk in de markt gezet en uitgevoerd. Wanneer alles klaar is, wordt gekeken naar de ervaringen. Daarna wordt een plan gemaakt voor de volgende fase. Zwolle ziet deze eerste stap als belangrijke voorwaarde om de energietransitie op een verantwoorde manier uit te voeren.
Met de subsidie krijgen woningbezitters in de wijk bijvoorbeeld de mogelijkheid om zaken in hun huis aan te passen. In overleg met de Stichting Duurzaam Berkum (opgericht door de wijkvereniging en de voetbalvereniging Berkum) wordt bepaald hoe de subsidie exact wordt besteed. Hierdoor hebben de inwoners van Berkum zelf invloed op de juiste besteding en wordt een maximaal voordeel behaald.
Reactie Monique Schuttenbeld (wethouder Energietransitie gemeente Zwolle)
‘Ik ben super enthousiast over het ontvangen van de PAW-subsidie. Berkum verdient het! Ik zie dit als groot compliment voor al het werk dat is verzet door de samenwerkende partners. Dit is goed voor Berkum, maar ook goed voor Zwolle als stad. Deze subsidie vanuit het Rijk komt op een heel mooi moment. Samen met alle partners zetten we de komende jaren de schouders eronder en gaan we belangrijke ervaringen opdoen die waardevol zijn voor Berkum en voor onze hele stad. En omdat we nu officiële PAW-proeftuin zijn ook voor heel Nederland.’
Reactie Ben Koopman (voorzitter Stichting Duurzaam Berkum)
‘Wij zijn als stichting erg blij met de subsidie van het Rijk. Dit is een erkenning voor de plannen die we hebben om Berkum te verduurzamen, als eerste belangrijke stap naar een energieneutraal Berkum. Deze financiële ondersteuning van het Rijk gaat dat het proces aanzienlijk versnellen. Tegelijkertijd is het een waardering voor de wijze waarop bewoners zelf met en voor hun wijk verantwoordelijkheid nemen voor duurzaamheid. ‘
Over Berkum Energieneutraal
In Berkum Energieneutraal werken bewoners, verenigingen, woningcorporaties, netbeheerder, kennisinstellingen, provincie en gemeente samen aan een energieneutrale wijk. Medio dit jaar is hiervoor door de wijk de Stichting Duurzaam Berkum opgericht, die zich richt op het ondersteunen van inwoners bij het verduurzamen en het collectief opwekken van energie.
Het project Berkum Energieneutraal bestaat uit drie sporen; verduurzamen van gebouwen, een nieuw wijkenergiesysteem en het grootschalig opwekken van duurzame energie. Binnenkort start de eerste fase van het verduurzamingsspoor; in een eerste tranche gaan de eigenaren van een kleine 80 woningen, op vrijwillige basis, collectief aan de slag met het verduurzamen van hun huis. Alle woningen zijn hiervoor bezocht door een energie adviseur, en op basis van een maatwerkrapport weten de eigenaren precies wat ze moeten doen. De te nemen maatregelen worden gezamenlijk in de markt gezet en uitgevoerd. Als alle deelnemende woningen de maatregelen hebben uitgevoerd, wordt gekeken naar de ervaringen. Daarna wordt een plan gemaakt voor de volgende fase.
Zie ook www.berkumenergieneutraal.nl
Vragen en antwoorden
We kunnen ons voorstellen dat deze subsidie wellicht vragen oproept bij bijvoorbeeld bewoners van de wijk Berkum. Daarom hebben we hieronder een aantal vragen en antwoorden op een rij gezet.
Wat is het Programma Aardgasvrije Wijken?
Het Programma Aardgasvrije Wijken is een programma van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Economische Zaken, Unie van Waterschappen, InterProvinciaal Overleg en Vereniging Nederlandse Gemeenten. Dit programma heeft als doel om gemeenten en betrokken partijen zo goed mogelijk te ondersteunen in hun proces om aardgasvrij te worden. Door in het hele land ‘proeftuinen’ in te richten, wordt kennis en ervaring opgedaan die nodig is om uiteindelijk heel Nederland aardgasvrij te maken. Het programma bestaat uit vier subsidierondes. De subsidie voor Berkum komt uit tweede ronde, waarin van de 71 wijken er 19 geselecteerd voor een subsidie.
Ik lees dat de subsidie helpt versnellen in Berkum. Betekent dit dat ik over een jaar van het aardgas moet?
Nee, aardgas zal de komende jaren nog gewoon beschikbaar zijn. De gemeente en Berkum Energieneutraal werken de komende jaren samen met aan een verantwoorde manier om uiteindelijk te stoppen met aardgas. De eerste stap hierbij is het verduurzamen van de wijk. Want, energie besparen en isoleren is altijd goed. De subsidie is bestemd voor het isoleren van de gebouwen in de wijk om ‘aardgasvrij ready’ te worden. Zo verbruik je minder energie en kunnen we uitrekenen hoeveel energie we nodig hebben op het moment dat we wél stoppen met aardgas.
Wanneer moet ik dan wel van het aardgas af?
Dat kunnen we nog niet precies zeggen. Berkum is één van de eerste wijken in de stad waar we het proces ingaan richting aardgasvrij. Maar voor het zover is, moet nog een heleboel worden uitgewerkt. De komende jaren is er nog gewoon aardgas in Berkum.
Hoe krijg ik te horen wanneer ik van het aardgas moet?
De komende jaren wordt iedereen in Berkum meegenomen in de stappen die we gaan zetten. De gemeente Zwolle en Berkum Energieneutraal trekken hierin samen op. Een wijkadvies is hierbij van groot belang.
Wat gaat er precies met de subsidie voor Berkum gebeuren?
We zijn erg blij dat ons plan geselecteerd is voor de proeftuin en moeten nog veel uitwerken. Daarom weten we dat nu nog niet. De gemeente, Berkum Energieneutraal en de wijk gaan samen bekijken hoe dat het beste uitgegeven kan worden. We willen hierover begin 2021 in gesprek met elkaar.
Als ik een nieuwe cv ketel moet, kan ik dat nog doen?
Hier is geen eenvoudig antwoord op te geven. Overleg voordat je een besluit neemt eens met het Energieloket van de gemeente Zwolle. Hier krijgt je advies over jouw persoonlijke situatie. Kijk op www.zwolle.nl/energieloket
Moet alleen Berkum van het gas af?
Nee. Het is de bedoeling dat in 2050 heel Nederland (en dus ook Zwolle) is overgestapt op een duurzaam energiesysteem.